ອະຣິຍະສັດ 4 ຄືຄວາມຈິງອັນປະເສີດ 4 ປະການ
1. ທຸກ (ທຸກຂ)
ຄວາມທຸກ, ສະພາບທົນໄດ້ຍາກທີ່ເກີດກັບກາຍແລະໃຈເປັນຕົ້ນ: ຄວາມເກີດ, ຄວາມແກ່, ຄວາມຕາຍ, ຄວາມພັດພາກຈາກຂອງຮັກ, ຄວາມໂສກເສົ້າ, ຄວາມບໍ່ສະບາຍກາຍບໍ່ສະບາຍໃຈ, ຄວາມຄັບແຄ້ນໃຈ... (ຍ້ອນອຸປະທານຄືການຢຶດໝັ້ນຖືໝັ້ນໃນຂັນ 5: ຄືຮູບ, ເວທະນາ, ສັນຍາ, ສັງຂານແລະວິນຍານ).
2. ສະມຸໄທ (ສະມຸທັຍ)
ເຫດເກີດແຫ່ງທຸກ, ສາເຫດໃຫ້ເກີດທຸກໄດ້ແກ່ຕັນ 3 ປະການຄື: ກາມຕັນຫາ (ຄວາມຢາກໃນກາມະຄຸນ 5 ຄືຮູບ, ສຽງກິ່ນ, ຣົດ, ສຳພັດ), ພະວະຕັນຫາ (ຄວາມຢາກມີຢາກເປັນນັ້ນເປັນນີ້) ແລະ ວິພະວະຕັນຫາ (ຄວາມບໍ່ຢາກມີຢາກເປັນ). ນີ້ຄືສາເຫດຂອງຄວາມທຸກທັງຫລາຍ ຖ້າຢາກດັບທຸກຕ້ອງດັບທີ່ສາເຫດ (ສະມຸໄທ).
3. ນິໂຣດ (ນິໂຣທ)
ຄວາມດັບທຸກໄດ້ແກ່ພາວະທີ່ຕັນຫາດັບ, ພາວະທີ່ເຂົ້າເຖິງເມື່ອກຳຈັດອະວິດຊາ ແລະເຂົ້າເຖິງພະນິບພານໃນທີ່ສຸດ.
4. ມັກມີອົງ 8 (ມັຄ)
ມັກມີອົງ 8 ຄືທາງສາຍກາງ ເປັນທາງປະຕິບັດເພື່ອໃຫ້ນຳໄປສູ່ຄວາມດັບທຸກ.1) ສັມມາທິດຖີ ຄວາມເຫັນຊອບເຊັ່ນ: ອະຣິຍະສັດ 4, ພຣະໄຕຣລັກ, ປະຕິດຈະສະມຸບບາດ...
2) ສັມມາສັງກັບປະ ຄວາມດຳຣິຊອບ:ເນກະຂັມມະສັງກັບປະ, ອະພະຍາບາທະສັງກັບປະ...
3) ສັມມາວາຈາ ວາຈາຊອບໄດ້ແກ່ ວາຈີສຸຈະຣິດ 4
4) ສັມມາກັມມັນຕະ ທຳງານຊອບໄດ້ແກ່ ກາຍາສຸຈະຣິດ 3
5) ສັມມາອາຊີວະ ລ້ຽງຊີວິດຊອບໄດ້ແກ່ເວັ້ນຈາກມິດຊາຊີບ
6) ສັມມາວາຍາມະ ພະຍາຍາມຊອບໄດ້ແກ່ ສັມມັບປະທານ 4
7) ສັມມາສະຕິ ຣະນຶກຊອບໄດ້ແກ່ ສະຕິປັດຖານ 4
8) ສັມມາສະມາທິ ຕັ້ງໃຈໝັ້ນຊອບໄດ້ແກ່ ຊານ 4
ສັງລວມແລ້ວມັຄມີອົງ 8 ກໍຈັດເຂົ້າເປັນໄຕຣສິກຂາຄື ສີນ (ຂໍ້ 3, 4, 5), ສະມາທິ (6, 7, 8) ແລະ ປັນຍາ (1,2)
ການປະຕິບັດສິກຂາກໍຄືການຈະເຣີນວິປັດສະນາກັມມະຖານ (ສະຕິປັດຖານ ຫລື ມະຫາສະຕິປັດຖານ 4)
No comments:
Post a Comment